Το νέο βιβλίο του Γιάννη Χατζή “Ιχνηλατώντας τον Καραγκιόζη στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή – από το 19ο στον 20ο αιώνα” θα παρουσιαστεί στις 18 Δεκεμβρίου στις 7 το απόγευμα στον πολυχώρο Μαλλιάρη (Γούναρη 39 Καμάρα) με ομιλητές τον συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη και τον δημοσιογράφο Απόστολο Λυκεσά και συντονιστή τον Δημήτρη Παυλίδη από τις εκδόσεις “εκτός των τειχών”.
Ο καραγκιοζοπαίκτης και ερευνητής του Θεάτρου Σκιών Γιάννης Χατζής, στη νέα του αυτή μελέτη επιχειρεί ένα πολύχρονο ταξίδι στο θέατρο σκιών στη Θεσσαλονίκη και στην ευρύτερη περιοχή. “Σε θεάματα αλλοτινών εποχών, που ακόμα αναμοχλεύουν τις μνήμες, και όχι μόνο, στο διάβα του καιρού. Ένα πολιτισμικό πορτρέτο καδραρισμένο από του καλοκαιριού τη φεγγαράδα και των νυχτολούλουδων την ανάσα”, όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου.
Από τη δεκαετία του ΄60, η έρευνα για τη διάσωση των στοιχείων του θεάτρου σκιών στο Βορειοελλαδικό χώρο, υπήρξε μια επιτακτική ανάγκη. Η Θεσσαλονίκη στερούνταν της παρουσίας ντόπιων καραγκιοζοπαικτών, λόγω βιολογικής φθοράς, και δέχονταν μόνο τις καλλιτεχνικές παρουσίες Αθηναίων μαστόρων, προεξέχοντος του Ευγένιου Σπαθάρη. Τότε το ζητούμενο ήταν να διασωθεί ότι υλικό απέμεινε κι ότι πληροφορία ήταν ζωντανή ακόμη στη μνήμη ανθρώπων, που σχετίζονταν με τον καραγκιόζη της Θεσσαλονίκης και του ευρύτερου χώρου. Ακόμη να βοηθηθεί η παρουσία ξανά ενός θέατρο σκιών που να απηχεί τα όνειρα, τα μεράκια, τις θυσίες και τους πόθους της μάνας Θεσσαλονίκης και του μακεδονικού χώρου κατά δεύτερο λόγο.
Η μελέτη αυτή είναι ένα οδοιπορικό που ιχνηλατεί τριών αιώνων έκφραση του θεάτρου σκιών στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή, από τον 19ο ως τον 21ο αιώνα και είναι ενημερωμένη μέχρι και τη 10η Μαρτίου 2024. Παρουσιάζονται πρόσωπα, πράματα, γεγονότα και πεπρωμένα, μέσα στο κλίμα των ιστορικών και εθνικών περιπετειών, των κοινωνικών και πληθυσμιακών ανακατατάξεων και των φυσικών καταστροφών. Τα κείμενα συνοδεύονται από πληθώρα πρότυπων φωτογραφικών ντοκουμέντων.
Η έρευνα ξεκίνησε προς τα τέλη της δεκαετίας του ’60 και οι περισσότερες πληροφορίες προέρχονται από τις προφορικές μαρτυρίες των ιδίων των καραγκιοζοπαικτών (όσοι ζούσαν ακόμη αλλά και άλλων νεωτέρων), βοηθών τους, συνεργατών, συγγενών, φίλων, γειτόνων και θεατών τους, πρόκειται δηλαδή για ένα πρωτογενές υλικό. Σημαντικές και πολύτιμες πληροφορίες σταχυολογήθηκαν από παλιές εφημερίδες και περιοδικά, από διάφορες εκδόσεις ιστορικού, κοινωνικού, οικονομικού, εθνολογικού, εθνογραφικού και λογοτεχνικού ενδιαφέροντος και φυσικά από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα.
Η παρουσία του θεάτρου σκιών στη Θεσσαλονίκη, ήταν ένα όνειρο ανάμεσα σε πρόσωπα, πράγματα και πεπρωμένα. Ένα όνειρο μιας βραδιάς καραγκιόζη, που πάντα άφηνε ένα χαμόγελο, μια πίκρα και μπόλικη αισιοδοξία, αφού ο Καραγκιόζης όσες φορές κι αν έπεφτε, όσοι Δερβεναγάδες και Πασάδες κι αν του τύχαιναν στο διάβα του, πάντα σηκώνονταν να αγγίξει τον ήλιο.
Ο Καραγκιόζης, ο λαός μας, όλοι μας δηλαδή, έχουμε δικαίωμα στο όνειρο.